Direct naar artikelinhoud
Controles

Brexit leidt tot veel gedoe aan de grens, maar de schade valt mee

Een vrijwel lege inspectieplaats in het Britse Ashford. Het complex was gebouwd voor inspectie van dierlijke en plantaardige goederen uit de Europese Unie.Beeld Getty Images

Twee jaar nadat de brexit een feit werd, maken Nederlandse ondernemers de balans op. De handel met het Verenigd Koninkrijk is er niet makkelijker op geworden, maar de schade valt mee. Blijft dat zo?

en

Ruim twee jaar geleden was het een van de belangrijkste gespreksonderwerpen: de brexit en vooral de gevolgen daarvan. Die zouden Nederland en vooral de Nederlandse handel flink kunnen raken. Een handelaar vertelde Trouw over zijn onzekerheid toen: komen mijn bloemen en planten straks nog wel op de boot?

Het antwoord nu: “We krijgen onze planten en bloemen nog steeds snel naar de overkant”, zegt Ivo van Rijn van bloemenhandelaar Duyvenvoorde uit Honselersdijk. De brexit heeft zijn bedrijf geen omzet gekost en hij heeft al zijn Britse klanten gehouden. Dat sluit aan bij het algemene beeld. “De negatieve gevolgen van de brexit zijn meegevallen”, zegt econoom Aggie van Huisseling van ABN Amro.

Wel is het lastiger geworden voor bedrijven om zaken te doen met het Verenigd Koninkrijk. En dat in een tijd dat er sowieso veel op ze af kwam: covid, hoge energieprijzen, personeelstekorten. “Brexit helpt niet bij het bestrijden van die crises”, zegt Anton Valk van de Nederlands Britse Kamer van Koophandel, een branchevereniging voor bedrijven die in beide landen zaken doen.

Iedere lading van tevoren getest

Sinds 1 januari 2021, toen de brexit na een overgangsjaar, een feit werd, loopt er weer een grens tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk (VK). Dat is lastig voor bedrijven in de dienstverlening, want zij kunnen nu minder makkelijk ‘schuiven’ met personeel. Maar het is ook lastig voor de bedrijven die hun geld verdienen met handel.

Zo moet het transport van Van Rijns planten aan strikte eisen voldoen. De Britten zijn als de dood dat er met die planten ziektes of ongedierte meereizen, zoals de witte vlieg. Dus moet iedere lading van tevoren getest worden door een extern bedrijf. Bij goedkeuring krijgt de lading een certificaat en kunnen de planten op transport. Het leidt tot gedoe, vertraging en extra kosten, zegt Van Rijn.

Het vereist strakke planning om de bloemen en planten snel in Engeland te krijgen. Wat niet helpt is dat de Britse douane soms niet duidelijk communiceert over wat de eisen zijn.

“Kleine zelfstandige mkb’ers exporteren minder naar het VK dan voor de brexit. Maar voor grotere bedrijven geldt dat niet of minder”, zegt Van Huisseling. “Kleinere ondernemers zien op tegen de administratieve rompslomp rond de handel met Engeland en richten zich liever op landen in de EU”, meldt Rogier Spoel van Evofenedex, de branchevereniging van bedrijven in de logistiek.

Nederlandse bedrijven en de Nederlandse douane waren goed voorbereid op de brexit, stelt Spoel. Maar dat is anders aan de Britse kant. De Britse douane kan traag zijn, waardoor de export van Britse goederen naar Nederland, vooral die van etenswaren, niet altijd soepel verloopt.

Brexit is niet de ramp geworden die sommigen vreesden

Vooralsnog is de brexit niet de ramp geworden waarvoor sommigen vreesden. Het Centraal Bureau voor de Statistiek meldde afgelopen zomer al dat de export van Nederlandse goederen in 2021 20 procent hoger was dan in 2019. Vooral Nederlandse machines vonden gretig aftrek aan de andere kant van de Noordzee. Maar ook bederfelijke waar als vlees, groenten, fruit en bloemen werden daar in 2021 weer goed verkocht.

Opvallend was wel, zegt Van Huisseling van ABN Amro, dat de wederuitvoer naar het VK flink daalde: goederen uit het buitenland die normaal gesproken via Nederland naar het VK werden vervoerd, gingen daar na de brexit zonder Nederlandse omweg naartoe. Dat exporteurs een tussenstation willen vermijden omdat de handel met het VK ingewikkelder is geworden, is een mogelijke verklaring daarvoor. Anders moeten ze twee keer een importheffing betalen: eerst in Nederland, dán in het Verenigd Koninkrijk.

Toch, waarschuwen Valk en Spoel, kan de brexit nog voor extra problemen zorgen. Valk: “In Groot-Brittannië zijn nog vierduizend wetten en regels van kracht die ooit door de EU zijn ingevoerd. Daar willen ze van af.” Dat kan betekenen dat de eisen die het VK en de EU aan voedsel en andere producten stellen, verder uiteen gaan lopen. Bovendien gaan de Britten eind 2023 eigen kwaliteitsinspecties uitvoeren voor bijvoorbeeld bloemen en andere verse producten. Dat kan tot nieuwe vertragingen en administratieve rompslomp leiden.

Lees ook:

Komen de bloemen en planten de boot naar Engeland wel op? Onzekerheid overheerst in sierteelthandel

Reisbeperkingen en de naderende brexit maken de handel naar Engeland spannend voor de Nederlandse tuinbouw. Hoe zal brexit uitpakken voor deze exporteur van bloemen en planten?